Мадрасаи Кок-Гумбаз (асри 16). Агар шумо ба шаҳр аз боло нигаред, мебинед, ки гунбади кабуди масҷид-мадрасаи Кок-Гумбаз дар болои он ҷойгир аст. Он дар қисми ғарбии шаҳр ҷойгир аст ва ба номи он гунбази тиллои кабуд номида шудааст (Кок-Гумбаз бо забони русӣ “Голубой купол”). Ин бинои асри 16 бо ибтикори Абдулатиф Султон, писари олими машҳур-астроном ва файласуф Улуғбек, набераи Амир Тимур сохта шудааст.
Афсонаи машҳур дар бораи сохтмони Кок-Ғумбаз мегӯяд, ки Абдулатиф бо падари худ ҷанҷол карда, хонаи волидайнашро тарк кард ва бо як деҳқони кӯҳна кор ёфт, ки барои обёрӣ кардани як чоҳ замин канда шавад. Барои ин кор ӯ бояд 100 тенге мегирифт. Падар инро фаҳмид ва аз деҳқон софдилона пул ба даст овард, онро ба онҳо илова кард ва бо ин маблағ мадраса сохт. Ҳатто пас аз се аср, дар охири асри 19, донишҷӯён дар мадраса таҳсил мекарданд.
Бинои асосии Кок-Гумбаз аз хишти мураббаъ сохта шудааст. Толори калони мураббаъ бо чаҳор пайвандгоҳи чуқур дар паҳлӯ васеъ карда шудааст. Нигорае бо меҳрабо бо ҳайкалчаи бой оро дода шудааст. Деворҳои ин ҷо аҷиб ранг карда шудаанд.
Leave a Reply